Reportajen: Osterlia Muni
OECUSSE-(Lifaupress): Primeiru-Ministru (PM), Kay Rala Xanana Gusmão, Sabdo (29/11/2025) ofisialmente loke Kompetisaun halai kuda (Corrida Cavalo – Portu) iha Suku Cunha, Sub Rejiaun Pante Makasar, Rejiaun Administrativa Espesiál Oé-Cusse Ambeno RAEOA.

Kompetisaun halai kuda ne’ebe organiza husi Aosisiasaun Corrida Cavalo Oe-cusse, koopera ho autoridade RAEOA ne’e hodi selebra loron proklamasaun Independensia ba dala 50, partisipa husi kuda 90, kompostu husi kuda 60 husi RAEOA, Covalima 20 no 10 husi Nusa Tneggara Timur, Indonesia. Iha loron primeiru, hala;o de’it eksibizaun halai kuda ba metro 1,200.
Iha nia diskursu, Primeiru Ministru, Kay rala Xanana Gusmão apresia ACCO no autoridade RAEOA, tanba liuhusi kompetisaun halai kuda bele anima komunidade iha ambiente selebrasaun loron istoriku ne’e.
Nia mos dehan, halai kuda nuudar parte husi atividade turistiku, ne’ebe ba future sei atria vizitante barak. Maibe PM Xanana halo xamada atensaun ba kuda-nain sira, atu prepara hahan ne’ebe di’ak ba kuda.
“ Inisitiva di’ak, kuandu iha mos polítika di’ak atu produz ai-han ba kuda sira. Tanba kuda sira-ne’ebé tama mai husi NTT, aas tebes. Enkuantu kuda husi Oé-Cusse, rasa badak hela. Parabens ba imi hotu. Ohin ha’u bele haree imi-nia kuda sira atu halai. Prontu, imi iha ona vizaun ho esforsu boot, apresia tebes imi nia esforsu, imi-nia hanoin, halo nafatin ba. Husu de’it katak imi-ne’ebé organiza, bele halo kompetisaun, maibé prepara mós hahán ba kuda sira,” Primeiru Ministru (PM), Kay Rala Xanana Gusmão dehan ba jornalista sira hafoin abertura Curida Cavalo iha suku Cunha, Sabadu (29/11/2025).
Iha parte seluk, Prezidente Autoridade Reijaun RAEOA, Régio da Cruz Salu, konsidera pista corrida ne’ebé estabelese ona, nu’udar investimentu turizmu desportivu ida iha Oekusi.
“Estabelesimentu pista corrida ne’e ba futuru bele sai investimentu turizmu desportivu. Ita selebra ona akordu ho parsériu ida husi Indonénzia, sei apoia ho sira-nia péritu atu halo formula kona-ba ai-han ba kuda, nune’e bele fasílita kuda na’in-sira. Sei fó mós oportunidade ba agrikultór Cunha, Lalisuk ne’ebé besik árena ne’e, bele investe mós iha ai-han ba kuda. Ema hotu bele sai investór mós atu partisipa iha investimentu ho prezensa árena kuda ne’e, ba ita-nia investimentu turizmu desportiva ba modalidade kuda,” Regio da Cruz Salu dehan.

Antes ne’e, Prezidente Assosiasaun Corrida Cavalo Oekusi Ambeno (AKKOA), Mario Muni Salu informa, objetivu husi kompetisaun ne’e define pontu importante tolu. Pontu primeiru, hametin lasu amizade no fraternidade, kria unidade entre komunidade fronteira, tanba kompetisaun ne’e involve mós kuda husi Nusa Tenggara Timur (NTT) no kuda husi Munisípiu Covalima.
Asosiasaun kuda eziste iha Oé-Cusse hamutuk ho kuda na’in-sira, konkorda atu hamosu kompetisaun kuda nu’udar desportu kulturál, tanba dezde tempu bei-ala sira to’o jerasaun tuirmai tenke promove kuda sira. Ho inisiátiva motiva tan kuda na’in-sira badinas haki’ak kuda, tanba uluk avo sira konsidera kuda hanesan meiu transporte prinsipál.
Tuir observasaun jornalista www.lifaupress.com, durante eventu kompetisaun ne’e la’o, hetan apoia seguransa másimu husi Komandu PNTL Oé-Cusse, Komandante Unidade Patroillamentu Fronteira (UPF), Forsa Defeza Timor-Leste (F-FDTL) husi Komponente Navál no Terestre, inklui hetan apoia mós husi Serbisu Nasionál Ambulánsia Emerjénsia Medikamentu, Institutu Públiku (SNAEM,I.P). (*)


