Reportagen: Osterlia Muni/ Jerino F.B.P. Bere/ Maria O. Abi/ Joao A. Oqui
OECUSSE- (lifaupress): Prezidenti Autoridade Rejiaun Administrativu Espesial Oe-cuse Ambeno (RAEOA), Regio Da Cruz Salu ho Sekretariu Estadu Kooperativa, Arsenio Pereira da Silva asina Memorando Of Understanding (MOU) kona-ba hametin dezenvolvimentu Kooperativa.
Serimonia asinatura MOU ne’e hala’o iha Salaun IADE RAEOA OECUSSE, kinta-Feira,(25/09/2025), asisti Direta husi Koordenador Zona Ekonomia Espesial Dezenvolvimentu Oe-Cusse Ambeno (ZEEDOA), Erkulano da Sousa, Diretor Rejionais no konvidadus sira.
Prezidente Autoridade RAEOA, Régio da Cruz Salu hatete, Nota Entendimentu ho SEkoop ne’e importante tebes atu guia no hametin dezenvolvimentu setor kooperativa sira iha Oe-cusse, nudar mos prosesu preparasaun setor ekonomia ba dezentralizasaun no fortalesimentu poder lokál.
MoU ne’e, tuir Regio da Cruz Salu, fó espasu ba RAEOA atu operasionaliza politika nasional iha Oe-cusse – nia kontestu local, ho kualidade, inovasaun no orientasaun ba rezultadu.
“ Akordu ida ne’e espresa engajamentu parte rua, atu promové modelu dezenvolvimentu ekonomia baze, hanesan konsagra iha Konstituisaun Repúblika no estratéjia nasional setor kooperativas,” nia dehan tan.
Autoridade RAEOA sei hamutuk ho diresaun hodi haree kapacidade institusional sira iha administrasaun publika nian nebe konsentradu iha estrutura ZEEDOA. No sei orienta ekonomia sira husi CCI ho objetivu halo politikamente matadalan los no fo kapasidade atu fo seguransa ba mal nutrisaun sira, no hanesan matadalan lori grupo produtivu sira ba asesu merkadu.
“Hau promete sei bolu PPL sira uluk tuir formasaun iha nasaun seluk. hanesan Cuba, Australia, Tailandia, Inglantera reintegra fila – fali mai Oe-cusse, hodi orienta ekonomia iha merkadu sira. Nomos alumi formado sira iha Governo Xina, Israel no Governo Timor – Leste.
Entretantu Sekretáriu Estadu Kooperativas, Arsénio Pereira, da Silva informa, liuhusi MoU ne’e fó klaridade ba koordenasaun no responsabilidade ida-idak, iha implementasaun programa SEKoop sira iha Rejiaun Espesiál Oe – cusse Ambeno.
“ Kolaborasaun ida ne’e espéra atu bele kontribui hodi fortalese kooperativas lokal, aumenta partisipasaun komunidade iha atividade ekonómiku no promove sustentabilidade ba rejiaun Oekusi,” nia dehan.
SEkoop mos iha kompetensia atu investe ba setor koperativu, ba grupo sira ne’ebe ativu hanesan iha Oe – baha. SEkoop promete atu halo sentru ba sira, hodi rai ekipamentu, fasilidade no orsamentu fo ba povu hodi jere rasik. Kompetensia ne’e obrigasaun atu forsa no servisu institusional neebe necessita iha area ekonomia no Lei No/3 kona-ba kompetensia patrimonial iha RAEOA, atu investe ba karau luhan sira iha Sentru indus orsamentu ekuipamentu fasilidade ne’e, parte iha Aset Ekonomia Povu mak sai na’in ba jestaun,” nia esplika tan. (*)